Vücut oksijeni nasıl alır?
Vücudun ihtiyacı olan havayı alan organ akciğerdir. Göğüs kafesi ve akciğer genişlediğinde, nazal mukoza ve yutağın 32°C’a ısttığı, nemlendirdiği ve genel temizliğini yaptığı hava üst solunum yollarından akciğere doğru akar. Trakeden geçen hava alt solunum yollarına ilerler ve gittikçe bronşlara ulaşır. Temizlik bronşiyallerin en büyük görevidir. Oldukça fazla sayıda kısa boylu tüyler temizlikle ilgilenir. Bu filtre sistemi toz parçacıklarını havadan ayrıştırır ve havayolundan uzaklaştırır. Sonunda emilen hava alveollere ve hava keseciklerine ulaşır. Akciğerde hava yollarının da sonu olan yaklaşık 30 milyon adet kadar bu küçük alveollerden bulunur. Emilen hava buradan ileriye gidemez ve bir duvara çarpar. Aynı zamanda büyük bir duvara çarpan solunmuş hava yükselir ve dokulardan gelen oksijenden fakir kan akar. Burada solunan havadan alınan oksijen alveolleri geçerek kanla buluşur. Kan büyük bir açgözlülükle bu oksijeni alır. Yani kırmızı kan pigmentleri oksijenle bağlanır. Oksijen tarafından beslenen kan dokulara ve organlara doğru hızla akar ve her bir hücreyi oksijenle besler.
Kan sadece organizmadaki her hücreyi oksijenle beslemek görevini üstlenmez, bunun yanında biçok görevi daha vardır; hücrelerin enerji üretimi içi oluşturduğu yanma eylemi sonucu oluşan karbondioksitin vücuttan atılmasından da sorumludur. Kan tarafından alveollere taşınmış olan bu karbondioksit membran duvarlardan, akciğerdeki alveol boşluklarına ilerler. Buradan karbondioksit havayollarının üst bölümlerine doğru taşınır ve dışarı atılır.
Kan damarlar yoluyla nasıl taşınır?
Bir pompa gibi çalışan kalp, kanı dolaşım sistemi ile dokulara oradan da organlara doğru taşır. Kalp dakikada ortalama 70 kere kan pompalar ve dinlenme durumunda dakikada yaklaşık 5 litre kan pompalar. Kalp kanın taşınmasından, kan da oksijenin taşınmasından sorumludur. Bu sebeple solunum hastalıkları sadece gerekli oksijenin hücrelere ulaştırılmamasına değil, kalp rahatsızlıklarına da önderlik edebilir.
Oksijen eksikliğine neler sebep olur?
Oksijen eksikliğinden kasıt, organların ve de dokuların işlevlerini tam olarak yerine getirmeleri için gerekli oksijen miktarını alamamalarıdır.
Bu durumun birçok sebebi olabilir :
Kan akımında bozulma
Kan damarları daralmış veya gerekli kan miktarını taşıyabilecek genişlikte değildir.
Göğüs hastalıkları
Her çeşit göğüs hastalığında akciğerler astım, kronik bronşit veya amfizem gibi yada esnekliğini kaybettiği IPF (İdiopatik Pulmoner Fibrozis) ve KF (Kistik Fibrozis) gibi rahatsızlıklar sonucu yeterli şekilde hava alamamaktadır. Yeterli havanın alınamaması, akciğer duvarlarında mukus üretimi ve mukozanın inflamasyona bağlı olarak şişmesinden kaynaklanmaktadır. Pnömoni, akciğer tümörleri ve anatomik göğüs bozuklukları da akciğerin ventilasyonunu bozabilir veya azaltabilir. Akciğerin alveollerinin pulmoner duvarları kalınlaşmış ve de sekresyonlarla tıkanmış olabilir. Bu durumda yeterli oksijen alveollere ulaşır ancak alveollerdeki hastalık yeterli oksijenin kana yüklenmesine engel olur. Bu tip durumlara örnek olarak pulmoner ödem, zatürre ve kistik fibrozis sayılabilir.
Kalp hastalıkları
Kalpteki sorunlar da yetersiz oksijene sebep olabilir. Kalp krizleri, kalp kapağı kusurları ve güçsüz kalp kasları bunlardan birkaçıdır. Genel anlamda bu rahatsızlıklar kalp kaslarının zayıflaması ve bunun sonucunda da yeterli oksijenli kanın taşınamamasıdır.
Organik sonuçlar
Göğüs hastalıkları ve de kalp hastalıkları organizma için gerekli oksijenin taşınamamasına sebep olurlar. Akciğerdeki sorunlar kalpteki patolojik değişimlere ya da tam tersi, kalpteki sorunlar akciğerde patolojik sorunlara yol açabilir. Bahsedilen patolojik duruma akciğer hastalığı sonucu gelişen kor pulmonare örnek verilebilir.
Oksijen eksikliği nasıl anlaşılır?
Organizmada oksijen eksikliği semptomları ilk aşamalarda zararsız gibi gözükebilir, ancak bununla beraber kolayca fark edilebilir. Yorgunluk, bitkinlik ve uzun süren bezginlik hali vücudun aldığı oksijenin yetersiz olduğunun bir göstergesi olabilir. Bunların yanında nefes almada güçlük hissi, kısa aralıklarla nefes alıp verme ve fiziksel aktivitelerde kolayca yorulma da doktora gitmek için yeterli belirtiler olarak algılanmalıdır.
Gerekli oksijenin alınması için solunum yollarının sağlıklı olması yeterlimidir?
Merhaba; Gerekli oksijeni hekimlerimiz belirler. o yüzden bu platformdan cevaplamamız daha doğru olacaktır. Solunum yollarının sağlıklı olup olmadığını da mutlaka hekimlerimize danışın. Sağlıklı Günler Dileriz.